fotografia: Florian Imgrund

---

„Podróż to jedna z naszych najcenniejszych wolności. Od małego pociągają nas urocze, odległe miejsca. Pęd, by poszerzyć swe horyzonty, zapuścić się za kolejny zakręt, poznać nowych ludzi i przemierzyć niezbadane lądy, jest siłą potężną i wielce zachęcającą(…). Czy to wypad na weekend, pełna pośpiechu podróż w interesach czy wielka zamorska wyprawa, podróż daje nam nieprzeliczone okazje ubogacenia, pogłębienia i ubarwienia naszego życia. Nasze zmysły bombardowane są przez to, co nowe i nieznane. Na naszej drodze jawią się miriady nowych obyczajów, nieznajomych twarzy i magicznych chwil, które zmieniają nasz sposób myślenia i odczuwania.(…) Uczymy się nie bać tego, co nieznane i delektować się niespodziankami, które ze sobą niesie. Uczymy się żyć mniej głową, a bardziej sercem. Nawiązujemy przyjaźnie, zakochujemy się, cieszymy się gościnnością dopiero co poznanych ludzi i odkrywamy, jak naprawdę możemy zaznaczyć swój ślad w świecie.”

• Balsam dla duszy podróżnika, Wprowadzenie

 

„I przyszedł dzień, w którym ryzyko dalszego ukrywania się w zamkniętym pąku było bardziej bolesne niż ryzyko, jakiego wymagało rozwinięcie płatków.”

• Anais Nin

„Ludzie ruszają w drogę, ponieważ podróżując, poznają rzeczy, których w żaden inny sposób by nie poznali.”

• Henry David Thoreau
  

“The man who goes alone can start today; but he who travels with another must wait till that other is ready.”

• Lance Morrow

„Każda podróż ma swój kres, a ja z całą pewnością jeszcze nie dotarłem do kresu mojej. Niemniej jednak w tej chwili powody, dla których ruszam w drogę, bardzo różnią się od tych, które pchały mnie w podróż na początku.”

• Jason Lewis, jedna z opowieści nadesłana do autorów „Balsamu dla duszy podróżnika”

„Podróż, ma się nadzieję, stanie się usprawiedliwieniem dla samej siebie, przyjmie określone wzorce, odsłoni drzemiące w niej możliwości, odsłoni nawet pokłady znaczenia, gdy tak kroczy się drogą, ufając losowi, instynktowi, przeczuciu. Gdy rusza się w drogę, nie zawsze wiadomo, dokąd się zmierza albo dlaczego.”

• Shiva Naipual

 

„Podróż”

„Jeśli wybierasz się w podróż niech będzie to podróż długa
wędrowanie pozornie bez celu błądzenie po omacku
żebyś nie tylko oczami ale także dotykiem poznał szorstkość ziemi
i abyś całą skórą zmierzył się ze światem(…)

Odkryj znikomość mowy królewską moc gestu
bezużyteczność pojęć czystość samogłosek
którymi można wyrazić wszystko żal radość zachwyt gniew
lecz nie miej gniewu
przyjmuj wszystko”

•  Zbigniew Herbert

„Znów wędrujemy”

„Znów wędrujemy ciepłym krajem,
malachitową łąką morza.
Ptaki powrotne umierają
wśród pomarańczy na rozdrożach. (…)”

• Krzysztof Kamil Baczyński

 

„Rozmawialiśmy o naszych ojczyznach i wzajemnych błędnych wyobrażeniach o sobie. Typowe tematy, jakie wypełniają  każdą rozmowę z kimś z zupełnie nieznanych stron.

Czasem można znać ludzi całe życie i nigdy nie pójść w rozmowie dalej. Można z nimi pracować, chadzać na te same przyjęcia, zapraszać na obiady i nigdy nie wyjść poza wymianę podstawowych faktów – taką gadkę szmatkę.

(…)

David opowiedział, jak to jest uprawiać ziemię, by rosły na niej warzywa, polować na kudu i springboki, żeby wyżywić rodzinę, żyć z ziemi, w zgodzie  z nią, a nie w oderwaniu od niej. Uśmiechnąłem się, David wierzył w to, co i mnie było bliskie.”

• Matthew Miller, jedna z opowieści nadesłana do autorów „Balsamu dla duszy podróżnika”

 

„Modlitwa Pana Cogito – podróżnika”

„Panie dziękuję Ci że stworzyłeś świat piękny i bardzo różny
a także za to że pozwoliłeś mi w niewysłowionej dobroci Twojej
być w miejscach które nie były miejscami mojej codziennej udręki
(…)
– proszę Cię żebyś wynagrodził siwego staruszka
który nie proszony przyniósł mi owoce ze swego ogrodu
(…)
– pozwól o Panie abym nie myślał o moich wodnistookich szarych niemądrych prześladowcach
kiedy słońce schodzi w Morze Jońskie prawdziwie nieopisane
żebym rozumiał innych ludzi inne języki inne cierpienia”

•  Zbigniew Herbert 

 

“There’s a wonderful old Italian joke about a poor man who goes to church every day and prays before the statue of a great saint, begging, „Dear saint-please, please, please…give me the grace to win the lottery.” This lament goes on for months. Finally the exasperated staue comes to life, looks down at the begging man and says in weary disgust, „My son-please, please, please…buy a ticket.”

• „Eat, Pray Love”

 

„Wydarzenia naszego życia układają się w porządku czasowym, ale gdybyśmy chcieli ułożyć je wedle znaczenia, powstałoby inny porządek…ciąg objawień.”

• Eudora Welly

„Podróż to coś więcej niż ogladanie widoków, to stała, głęboka i trwała zmiana poglądów na życie.”

• Miriam Beard

„Kiedy oczy widzą to, czego nigdy wcześniej nie widziały, serce czuje, to czego nigdy nie czuło.”

• Gracian

„Ruszyć z miejsca to wielka rzecz, poczuć bliżej wymagania i utrudnienia, jakie stwarza życie, zejść z piernata, cywilizacji i poczuć pod nogami szorstki grunt globu.”

• Robert Louis Stevenson

„Prawdziwa gościnność emanuje z serca. Nie można jej opisać, ale jest natychmiast wyczuwalna, tak że gość od razu czuje się jak w domu.”

• Washington Irving

„Jeśli nie zbywa ci na mądrości i znasz sztukę podróżowania, poddaj się strumieniowi nieznanego i przyjmij wszystko, co przyjdzie, w takim duchu, w jakim bogowie zechcieli ci to podarować.”

• Freya Stark

„Podróżowanie w swojej najczystszej istocie jest próbą zrozumienia życia nie zwyczajnie, ze znajomej perspektywy, ale z każdej. Chcąc je w pełni zrozumieć, musisz zobaczyć, jak wygląda w najbardziej ekstremalnej postaci, i posmakować całe.”

• Andrew Bill 

„Droga jest długa. Lecz mimo całego czasu, który już zużyłeś, jakże potrzebna była ci każda sekunda podróży, aby nauczyć się tego, co miałeś.”

• Dag Hammarskjold [Drogowskazy]

Nie jest łatwo pokazywać świat wierszem.

„Droga nie wybrana”
W żółtym lesie rozchodziły się dwie drogi.
Niestety nie mogłem się rozdzielić
na obie i pozostać jednym wędrowcem,
Długo stałem w dal jednej patrząc,
aż po miejsce gdzie ginęła w zaroślach.

Jednak wybrałem drugą, równie dobrą
ot może dlatego, że bardziej przyciągała
zarośnięta trawą, kusiła do deptania
choć, gdyby się przyjrzeć, obie drogi
miały takie same ślady używania.

Tego ranka obie były równo przykryte
liśćmi bez świeżej czerni nowych śladów.
Cóż, pierwszą zachowam na inną okazję
-myślałem- gdzieś świadom, że ścieżki wymagają konsekwentnych kroków i pewnie nigdy tu nie wrócę.

I pewnie powiem kiedyś z westchnieniem
lata całe od tej chwili:
w lesie rozdzielały się dwie drogi.
Wybrałem mniej uczęszczaną
i w efekcie całą resztę.”

• Robert Frost

 

„Podróże, podobnie jak artyści, rodzą się, nie są uczynione.
Ma na nie wpływ tysiące różnych okoliczności.
I niemal żadna z nich nie jest wynikiem świadomego wysiłku woli ani nie jest od woli zależna, bez względu na to, co nam się wydaje.

• Lawrence Durrell

„Prawdziwy odkrywca nie szuka pejzaży, lecz patrzy na  świat w nowy sposób.

• Marcel Proust

„Czym jest dla mnie przygoda? Myślę, że to urzeczywistnienie marzenia, które każdy z nas nosi w sobie. Przygoda to przede wszystkim wolność, to doświadczenie silnych emocji, osiąganie i przekraczanie granic, realizowanie przedsięwzięć w ekstremalnej formie, które pozostawiają głęboki ślad w człowieku i zmieniają jego psychikę”.

•  Jacek Pałkiewicz, podróżnik i eksplorator

 

„Odcięty od świata, cierpiałem pragnienie i chłód, ryzykowałem życiem. Nie bałem się trudności i wysiłku. Żyłem pełną piersią. Niczego nie żałuję, niczego nie chciałbym zmienić. I nadal nie mam dosyć.”

• Jacek Pałkiewicz

 

„Dziwna rzecz z tymi rzekami i drogami – rozmyślał Ryjek. – Widzi się je, jak pędzą w nieznane, i nagle nabiera się strasznej ochoty, żeby samemu też się znaleźć gdzie indziej, żeby pobiec za nimi i zobaczyć, gdzie się kończą…”

• Tove Jansson – Kometa nad Doliną Muminków

 

„Real change is seldom a giant step. It’s usually a small one. Small but deeply real. We hold the fear and the faith at the same time and we cross the bridge slowly. When we get to the other side, we have been transformed- not by the step itself- but by the willingness to stay open during the crossing. That’s what changes us- creating a space inside for a new way of being to emerge.”

•  JEFF BROWN

 

„Cieszyło nas lato, płakaliśmy po Licydasie i staliśmy na dalekich polach kukurydzy,wsłuchując się w przenikliwą melodię poezji Walta Whitmana:
O bezkresna drogo/Wyrażasz mnie lepiej niż sam umiem to zrobić/Będziesz dla mnie czymś więcej niż wierszem. „

• Bruce Chatwin – Pieśni stworzenia

 

„Jest czas by mieć
jest czas by tracić
jest czas by szukać
jest czas zobaczyć

Mieć w górze niebo
w sobie spokój
pod sobą krzesło
a świat gdzieś z boku

Jest czas na słowa
jest czas milczenia
jest czas być w słońcu
jest czas być w cieniu
Jest czas by pytać
jest czas by wiedzieć

Mieć ręce pod głową
zmrużone oczy
patrzeć jak życie
się toczy…”

• VooVoo,  Zmruż oczy

 

“Throw everything away, forget about it all!
You are learning too much, remembering too much, trying to hard… relax a little bit, give life a chance to flow its own way, unassisted by your mind and effort. Stop directing the river’s flow!”

• Mooji

 

“Only if we understand, can we care. Only if we care, we will help. Only if we help, we shall be saved.”

• Jane Goodall

 

„Naj­trud­niej jest od­na­leźć wol­ność w cza­sie wol­ności, gdyż jej kon­tu­ry zaz­naczają się, nie wiado­mo gdzie, są gra­nice niewo­li, a gdzie jej ko­niec. Można stać się niewol­ni­kiem ko­lej­nych dni, nic o tym nie wiedząc, niewol­ni­kiem mo­dy, pieniądza, sty­lu życia, te­lewi­zora, ko­loro­wych pism”

• Dorota Terakowska

„Dlaczego ludzie się przemieszczają? Co sprawia, że odcinają się od korzeni i zostawiają wszystko, co znajome, dla wielkiej niewiadomej za horyzontem? Po co wspinają się na ten Mount Everest formalności, których załatwianie sprawia, że człowiek czuje się jak żebrak? Po co wchodzą do tej obcej dżungli, gdzie wszystko jest nowe, dziwne i trudne?
Odpowiedź brzmi na całym świecie tak samo: ludzie przemieszczają się w nadziei na lepsze życie.”

• Yann Martel – Życie Pi

„Open your mind to the fact that not everyone is having the same experience as you. People can be in the same room, listening to the same conversation and come away with very different perceptions. No one is right and no one is wrong. Our minds create our reality, and each reality is unique for each person. We add our own thoughts and experiences to every emotion, every reaction. Let’s try to remember this next time we feel the need to argue our point and be right.”

~ Unknown ~

„W kieszeni zawsze noszę czerwony nos i jeśli wygląda na to, że za bardzo się przejmuję albo osoba, z którą rozmawiam, zbyt poważnie traktuje sprawę, zakładam ten nos. Nieważne, co robimy, o czym rozmawiamy, nieważne, czy się zgadzamy, nos kompletnie odmienia sytuację. (…) Być może robimy ważne rzeczy, ale nie traktujmy tego z przesadną powagą. W przeciwnym razie przywiązujemy się do jednego względnie drobnego szczegółu i zapominamy o reszcie życia.”

• Bernie Glassman

„Uzależnienie od religii to chorobliwe przywiązanie do pewnych rytuałów, agresywne stawanie w ich obronie – za czym wcale nie idzie radość i umiejętność czerpania z religii pogody ducha. Kiedy religia staje się narzędziem uwolnienia z siebie agresji i negatywnych emocji, a nie źródłem radości i ulgi, to jest tym samym co uzależnienie od alkoholu czy zakupów. Ma wtedy zastąpić coś czego człowiekowi emocjonalnie brakuje. Nie służy rozwojowi ani szerzeniu dobra i miłości, a wprost przeciwnie – staje się źródłem konfliktów albo wojny.”

• Beata Pawlikowska

 

„Dopóki walczysz i usiłujesz przejąć kontrolę nad przyszłością, jesteś jak obcy przybysz w żelaznej zbroi na nowej planecie. Być może nikt cię nie zaatakuje, ale i nikt nie zaoferuje ci pomocy. Zdejmij pancerz i zdaj się na to, co ma być. Wtedy poczujesz, że ktoś lub coś o ciebie dba. Na każdym kroku. Kiedy przestaniesz gorączkowo szukać drogowskazów i dokładnych map, poczujesz, że świat sam cię prowadzi. W najlepszym dla ciebie kierunku.”

•  Beata Pawlikowska

„Kiedy przebudzisz się z tej iluzji i rozumiesz,
że czarne wynika z białego, „ja” wynika
z „inni”, życie wynika ze śmierci – mogę nawet powiedzieć – śmierć wynika z życia,
wtedy możesz pojąć samego siebie.”

• Alan Watts

 

„Włóczykij szedł coraz szybciej, prosto w stronę lasu. Wtedy w ostatnim domu ktoś uchylił trochę drzwi i bardzo stary głos zawołał:
– Dokąd idziesz?
– Nie wiem – odpowiedział Włóczykij.
Drzwi zamknęły się i Włóczykij wszedł w las. Miał przed sobą sto mil ciszy.”

• Tove Jansson, „Dolina Muminków w listopadzie”

 

„Wiel­kim ce­lem życia jest doz­na­nie – aby czuć, że się is­tnieje, choćby na­wet cier­piąc. To jest ta niena­syco­na próżnia wciągająca nas w grę, walkę, wędrówkę…”

• George Byron

 

„Nauczyłam się przyjmować to, co przynosi czas, i nie walczyć na siłę o to, co wydaje mi się, że będzie dla mnie dobre. Pragnienia są po to, żeby je spełniać, ale potrzebna jest pokora, która daje umiejętność harmonijnego życia.”

•  Szymon Hołownia, Ludzie na walizkach. Nowe historie

„Tutaj wszystkie szlaki są podobne.Zrazu wędrujesz bez wysiłku w szekspirowskim rajskim ogrodzie Ardeńskim oczekując, że ujrzysz nimfy i leśne faumy grające na fletach, a potem nagle znajdujesz się w skwarnym słońcu wśród kurzu, parzących pokrzyw i trujących sumiaków… podobnie jak w życiu.”

•  Jack Kerouac, Włóczędzy Dharmy

„Każdy człowiek w każdej sekundzie swojego życia projektuje swoją przyszłość. Każda rzecz, którą robi, myśli i mówi, jest czymś w rodzaju balonika, który unosi go ku przyszłości. Zależnie od tego jakie powietrze znajduje się w baloniku, leci wolniej albo szybciej, bliżej kurzu i ziemi albo bliżej ciepła i słońca. W zależności od tego jakie emocje towarzyszą ci na co dzień, taka energia znajduje się w unoszącym cię baloniku. Im więcej jest w tobie złości, zazdrości, zła, nienawiści, narzekania, koncentrowania się na wadach i brakach, tym cięższa jest twoja aura i tym niżej latasz. Im więcej jest w tobie zdrowego optymizmu, dobrych myśli, pozytywnej energii, skoncentrowania na tym, co ważne, tym jesteś lżejszy i szybciej fruwasz. I tym łatwiej dostajesz się do jaśniejszych miejsc w naszej galaktyce”

• Beata Pawlikowska

 

„Podróżowanie jest brutalne. Zmusza cię do ufania obcym i porzucenia wszelkiego co znane i komfortowe. Jesteś cały czas wybity z równowagi. Nic nie należy do ciebie poza najważniejszym – powietrzem, snem, marzeniami, morzem i niebem.”

• Cesare Pavese

 

„- La Pologne? La Pologne? Tam strasznie zimno, prawda? – spytała mnie i odetchnęła z ulgą. Bo porobiło się tych krajów tyle, że najpewniejszy jest w rozmowie klimat.
(…)
– La Pologne? La Pologne? Tam strasznie zimno, prawda?
– Pas du tout –-  odpowiedziałam lodowato.”

• „Słówka” – Wisława Szymborska

 

Najważniejsze, co można powiedzieć o rytmach powrotu: ten czas przychodzi, kiedy przychodzi. Nawet jeśli nie jesteś gotowa, nawet jeśli czegoś nie dokończyłaś, nawet jeśli dziś twój statek wpływa do portu. Czas przychodzi, kiedy przychodzi. Kobieta-foka powraca do morza nie dlatego, że jej się tak podoba, nie dlatego, że to akurat dobry dzień na to, nie dlatego, że zrobiła porządek w życiu […] Idzie, ponieważ nadszedł jej czas – musi.

• Skóra foki – skóra duszy
  C.P. Estes